تاریخ آخرین بروز رسانی اطلاعات ایدز : دی ماه 1403
کمتر کسی است که از شنیدن نام ایدز به یاد مرگ و بیماری صعب العلاج نیفتد و نگران خود و خانواده اش نشود. این بیماری که در پی حمله ویروس اچ آی وی به گلبول های سفید اتفاق می افتد تنها یک مرض نیست بلکه می تواند یک انگ اجتماعی نیز به شمار رود.
از همین رو، در این متن سعی می کنیم تا به زبانی ساده این بیماری را معرفی کرده و تا حدودی ترس و نگرانی شما را بابت این موضوع تعدیل نماییم. درمان بیماری ایدز، راههای انتقال آن، میزان خطرناک بودن آن و غیره از جملات مباحثی هستند که در این متن به آنها اشاره می شود. مرکز تخصصی مشاوره پیش از ازدواج، مشاور کده.
فهرست مطالب
ایدز چیست به زبان ساده
ایدز بیماری نوظهوری است که در قرن بیستم برای اولین بار در غرب آفریقا دیده شد. ( مناطق جنوبی کامرون، جنوب سنگال تا غرب ساحل عاج ) گویا این ویروس ابتدا در بین شامپانزه ها شیوع داشته است. در سال های هشتاد و یک میلادی برای اولین بار این بیماری در بین جمعیت معتادان به هروئین ، همجنسگرایان مرد و بیماران هموفیلی مشاهده شد و اصطلاح بیماری نقص ایمنی بدن وارد فرهنگ علوم پزشکی شد.
اجازه بدهید ایدز را با یک مثال توضیح دهیم. تصور کنید، نیروهای نفوذی دشمن به جای محاربه به مرزها و به صورت غیرعلنی به ارتش آن کشور ورود کنند. پس از مدتی نیروهای دشمن سربازها را برای جنگیدن خلع سلاح می کنند. اتفاقی که می افتد این است، کشور در برابر نیروی های متجاوز به شدت ضعیف و حتی شکست پذیر می شود.
بیماری ایدز نیز با حمله به گلبول های سفید که نقش همان سربازها را دارند، بدن را در برابر انواع بیماری های گوناگون خلع سلاح می کنند. این بیماری به گونه ای است که در شروع، هیچ علامتی ندارد چراکه نه ویروس ها فعالیت علنی دارند و نه گلبول های سفید دست به پاکسازی می زنند. لذا در فاز اول این بیماری ما شاهد هیچ نوع نشانه ای نیسیتم.
پس از گذشت بیست و سه تا نود روز که از ورود ویروس اچ آی وی به بدن گذشت، در خون ماده ای به نام آنتی بادی ترشح می شود. این ماده به تکنسین های علوم آزمایشگاهی کمک می کند تا ایدز را از طریق آزمایش خون شناسایی و کشف کنند.
آیا ایدز درمان دارد؟
متاسفانه محققان علوم پزشکی هیچ درمان قطعی تا این لحظه برای بیماری ایدز معرفی نکرده اند. با این همه، خبر خوب این که می توان این بیماری را تحت کنترل گرفت. چنانچه فرد آلوده با تیم پزشکی همکاری داشته باشد، می توان امیدوار بود که پس از شش ماه جلوی تکثیر و پیشروی این ویروس را گرفت. خوب است بدانید، ایدز که یک بیماری عفونی به شمار می رود، دارای سه فاز مختلف است. این سه مرحله عبارت هستند از :
- عفونت حاد یا اولیه؛
- عفونت مزمن؛
- نقص ایمنی اکتسابی یا بیماری ایدز.
چنانچه فردی برای کنترل این بیماری و حتی تشخیص آن هیچ اقدامی نکند، در یک بازه طولانی مدت به این بیماری دچار می شود. مرحله سوم که نقص ایمنی اکتسابی یا بیماری ایدز نام دارد، خطرناک ترین فاز از این بیماری است.
خوشبختانه از زمانی که ساخت اولین داروی ترکیبی برای درمان این بیماری در دستور کار قرار گرفت، حدود بیست و پنج سال می گذرد.
این داروی سه گانه ترکیبی در ظرف دو سال توانست، شصت درصد تاثیر به سزایی در مرگ و میرهای ناشی از این بیماری داشته باشد. از سال نود و شش تا به امروز، شاهد بهبود این دارو و داروهای جدید مبارزه با این بیماری بوده ایم و عملکرد داروهای ضد رتروویروسی بسیار خوب ارزیابی شده است. این روزها بیست و شش داروی گوناگون برای درمان اچ آی وی در دست است که همگی از طرف سازمان غذا و داروی آمریکا به تایید رسیده اند.
مطلب دیگر: همه چیز در مورد سکس دهانی
مصرف این داروهای جدید دروازه های جدیدی از امید به درمان این بیماری را بر روی بیماران اچ آی وی گشوده است. اکنون دیگر این بیماری یک بیماری خطرناک و غیرقابل مهار نیست بلکه فقط یک بیماری مزمن شناخته می شود.
ایدز چگونه منتقل میشود؟
بیماری ایدز برای آلوده کردن افراد و انتقال ویروس اچ آی وی راه های متعددی در اختیار دارد که می توان به این موارد اشاره کرد:
- تماس جنسی با شریک آلوده؛
- تماس با خون؛
- به وسیله سوزن های آلوده؛
- شیر مادر؛
- خراش و بریدگی روی سطح پوست؛
- پوست ختنه گاه؛
- سوراخ آلت تناسلی.
خوشبختانه از طریق دست دادن، آب و غذا، لیوان یا قاشق استفاده شده، بغل کردن و بوسیدن، ویروس اچ آی وی به افراد سالم منتقل نمی شود. در ادامه به صورت مجزا هر یک از مواردی که در بالا به آن اشاره شد، مورد بررسی قرار می گیرند.
تماس جنسی با شریک آلوده
یکی از راه های اصلی که می تواند ویروس ایدز را به افراد سالم منتقل دهد، داشتن تماس جنسی با فرد آلوده است. در چنین شرایطی ویروس اچ آی وی می تواند از مسیر واژن، فرج، اندام تناسلی، مقعد و حتی دهان در مدت زمانی که فعالیت جنسی ادامه دارد، به بدن فرد سالم منتقل شود.
چنانچه فردی که به ویروس اچ آی وی آلوده شده است، عمل مقاربت محافظت نشده داشته باشد، می تواند به راحتی این ویروس را منتقل کند. مایع منی و ترشحات واژن مهمترین عامل اصلی انتقال این بیماری به شمار می روند.
تماس با خون
یکی دیگر از شیوه های انتقال ایدز را می توان تماس با خون فرد آلوده به ویروس اچ آی وی عنوان کرد. از آنجا که بیشتر کشورها در تزریق خون به بیماران، مسیر غربالگری را طی می کنند، ریسک ابتلا به این بیماری از این طریق بسیار کم می باشد.
به وسیله سوزن های آلوده
به وسیله سوزن ها و سرنگ های آلوده نیز می توان به راحتی ویروس ایدز را انتقال داد. در بین معتادان استفاده از سوزن ها و سرنگ های چند بار استفاده شده و مشترک بسیار مرسوم است. تیغ های آلوده، ابزارهای تاتو، ابزارهای دندانپزشکی، تزریقات و غیره از جمله انواع راه های انتقال این بیماری به شمار می روند.
مطلب مفید دیگر: راه های تشخیص ایدز چیست؟
شیر مادر
طبق تحقیقات دانشمندان علوم پزشکی، ریسک انتقال ویروس ایدز در مادران مبتلا که در دوره شیردهی از داروهای آنتی رترو ویروسی استفاده می کنند، تا حدودی از بین می رود. با این همه، نتایج نشان داده است که برخی از نوزادان به این ویروس مبتلا شده اند.
هر چند که تعداد این کودکان بسیار کم بوده است و تنها یک درصد را شامل می شوند اما محققان مخالف تغذیه نوزادان با شیر مادر مبتلا به اچ آی وی هستند. در نظر بگیرید که مادر می تواند از طریق شقاق پستان و خونریزی نوک سینه نیز اچ آی وی را به فرزند شیرخواره خود منتقل کند.
خراش و بریدگی روی سطح پوست
بسیار اتفاق افتاده است که استفاده از تیغ های مشترک و سوزن های آلوده توانسته اند، باعث ایجاد خراشیدگی و بریدگی بر روی سطح پوست شوند. ویروس اچ آی وی می تواند در دمای چهار درجه و تنها در یک قطره خون خشک شده به مدت زمان هفت روز زنده بماند.
این ویروس قابلیت این را دارد که در دمای منفی هفتاد درجه نیز زنده مانده و برای همیشه زندگی کند. از همین رو، می توان انتظار داشت یکی از راه های پرخطر، استفاده از تیغ های مشترک و سرنگ های آلوده به این ویروس می باشد. قابل ذکر است، میزان شدت ابتلا فرد به این بیماری به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. این فاکتورها عبارتند از :
- تعداد ویروس های اچ آی وی؛
- وجود زخم باز و عواملی که باعث ایجاد خونریزی در بدن می شوند؛
- عدم استفاده از روش های ایمن و محافظتی مانند کاندوم؛
- میزان تاثیر داروهای تجویز شده.
آیا ایدز کشنده است؟
بیماری ایدز زمانی خطرناک و کشنده می شود که فرد مبتلا برای درمان اقدام جدی نکرده باشد. این شرایط زمانی رخ می دهد که ویروس اچ آی وی بسیاری از سلول های ایمنی بدن را مورد تهاجم قرار داده باشد. با از دست رفتن تعداد زیادی از گلبول های سفید آرام آرام بدن در برابر عوامل بیماری زا و حمله انواع عفونت ها و سرطان ها خلع سلاح می شود.
طبق گفته محققان علوم پزشکی، به طور میانگین ده سال زمان می برد تا ویروس اچ آی وی بدون نشانه های بالینی تعداد زیادی از سلول های ایمنی را مورد هدف قرار دهد. در چنین حالتی، در هر میلیمتر مکعب خون تعداد سلول های ایمنی یا CD4+T به کمتر از دویست عدد می رسد.
هر چه میزان سلول های ایمنی کمتر شود، به همان میزان نیز سیستم ایمنی قدرت خود را از دست داده و بدن نخواهد توانست با عوامل بیماری زا بجنگد و بدتر این که آنها را شناسایی کند. در واقع آنچه که مبتلایان به این بیماری را تهدید می کند خود ویروس اچ آی وی نیست بلکه بیماری ها، عفونت ها و انواع سرطان هایی هستند که بر اثر ضعف سیستم ایمنی در بدن فرصت ظهور می یابند.
خبر خوب اینکه با وجود تلاش ها و تحقیقات وسیعی که برای درمان این بیماری صورت گرفته است، دیگر ایدز یک بیماری کشنده نیست. گرچه که این بیماری درمان قطعی ندارد ولی اگر فرد طبق دستورهای تیم پزشکی تحت درمان قرار بگیرد می تواند سال ها به حیات خود ادامه دهد.
احتمال انتقال ایدز در اولین رابطه
ویروس نقص ایمنی انسانی یا همان اچ آی وی که به ایدز مشهور است، قادر است هر فردی را تحت شرایط خاصی آلوده کند. در رابطه با انواع راه های انتقال این بیماری توضیحاتی ارائه شد. دانستیم اولین و مرسوم ترین راه انتقال این بیماری همبستر شدن با فرد مبتلا به ویروس اچ آی وی است. حال این سوال مطرح است که آیا امکان احتمال انتقال ایدز در اولین رابطه جنسی وجود دارد؟
در قبال این سوال باید بگوییم متاسفانه احتمال اینکه ویروس اچ آی وی در اولین تجربه رابطه جنسی منتقل شود، وجود دارد. البته اگر رابطه محافظت شده باشد احتمال سرایت این بیماری به شدت کاهش می یابد. همانطور که در بخش های قبلی نیز عنوان شد، ویروس اچ آی وی می تواند از طریق مایعات بدن، خون و ترشحات منتقل شود.
اگر شرکای جنسی در ناحیه اندام های جنسی خود زخم باز دارند بهتر است با احتیاط بیشتری اقدام به برقراری رابطه نمایند. طبق تحقیقات به عمل آمده از بین هر هزار رابطه جنسی محافظت شده و ایمن که تجربه اول زوجین بوده است، تنها یک تا ده نفر به این ویروس مبتلا شده اند.
در پایان در مورد بیماری ایدز بدانید که…
در این متن به بررسی مفهوم بیماری ایدز و راه های انتقال آن پرداختیم. اگر ما را تا این جای مقاله همراهی کرده باشید، با تاریخچه این بیماری، شدت خطرناک بودن آن و درمانی که برای ویروس اچ آی وی در نظر گرفته اند، آشنا شده اید.
گفتیم، ویروس اچ آی وی برای اولین بار در غرب آفریقا و در ابتدای قرن بیستم از میمون ها به انسان منتقل شد.
این ویروس می تواند با حمله بر گلبول های سفید تعداد آنها را کم کرده و بدن را در شرایطی قرار دهد که به راحتی توسط بیماری های مختلف مورد حمله قرار گیرد.
بنابراین می توان نتیجه گرفت ایدز (HIV) نیست که انسان را می کشد بلکه ترس از آن و عدم مراجعه به نهاد های پزشکی و حمله بیماری های مختلف به بدن است که فرد در آستانه مرگ قرار می دهد.
