در نظریه روانکاویِ فروید، ضمیر ناخودآگاه به عنوان مخزنی از احساسات، افکار، و خاطرات است و مخزنی از اطلاعات می‌باشد. بیشتر این اطلاعات Unconscious mind، به دلیل پذیرفتن آنها در زمان نهفته شده‌اند، چون در گذشته باعث شده‌اند احساسات آسیب‌زننده، دارای ترس، اضطراب و درد شوند.
Unconscious mind از این نظر هم به رفتار و تجربیات ما تأثیر می‌گذارد، اما ما ممکن است به این تأثیرات آگاه نباشیم. هر چیزی که در Unconscious mind ما وجود دارد، با استفاده از اصل قانون جذب، به صورت ارتعاشاتی به جهان هستی ارسال می‌شود.
در این قسمت، سعی می‌شود تا به صورت تخصصی، Unconscious mind را بررسی و ارتباط آن با قانون جذب را نیز برای شما توضیح داده شود، پس با جادوی باور همراه باشید.
فهرست مطالب
ضمیر ناخودآگاه چیست؟
ذهن ناهشیار یا Unconscious mind به عنوان یک مخزن از احساسات، اندیشه‌ها، آرزوها و خاطراتِی شناخته می‌شود که وجود آنها برای ما به طور کامل آشکار نیست. تقریباً همه آنچه در Unconscious mind وجود دارد از جمله احساس درد، اضطراب یا درگیری نامطلوب و ناخوشایند هستند. Unconscious mind از فرایندهای ذهنی تشکیل شده است که به صورت خودکار رخ می‌دهند و آگاهی ما عملاً هیچ تأثیری در انجام این فرایندها ندارد. این فرایندهای ذهنی زیرسطحی در ذهن ما وجود دارند و بر رفتارهایِ آگاهِ ما تأثیرگذار و شامل تفکرات درونی، خاطرات، آرزوها و انگیزه‌ها هستند.
به طور خلاصه، Unconscious mind به عنوان یک مخزن برای احساسات، اندیشه‌ها، آرزوها و خاطرات مورد استفاده در فرایندهای رفتاری‌مان شناخته می‌شود. Unconscious mind می‌تواند از قدرت ذهن برای انجام بسیاری از کارها و فعالیت‌های خلاقانه استفاده کند. مدیتیشن راهی برای بهره‌برداری از ضمیر ناخودآگاه و استفاده از قدرت ذهن جهت انجام کارهای خلاقانه است.
مقالات مرتبط : شیوه های درمان افکار منفی و تسلط بر آن
وظیفه ضمیر ناخودآگاه چیست؟
وظیفه مهم Unconscious mind، حفظ بقا است. Unconscious mind تلاش می‌کند تا ما را از خطرات احتمالی حفظ کرده و در شرایط فعلی (یعنی شرایطی که در حال حاضر داریم) نگه دارد. این موضوع باعث می‌شود که Unconscious mind، مانع از تغییرات مثبت و منفی در زندگی ما شود.
اطلاعاتی که از حواس ما دریافت می‌شوند، به صورت بسیاری در ثانیه به مغز ما منتقل می‌شوند. اگر مغز شما بخواهد این تمامی اطلاعات را پردازش و بررسی کند، به سرعت از کار می‌افتد. به عنوان راه‌حل، Unconscious mind این اطلاعات را دسته‌بندی کرده و اطلاعات نامربوط و بی اهمیت را از بین می‌برد.
Unconscious mind نقش بسیار مهمی در زندگی ما ایفا می‌کند. کنترل و تسلط بر Unconscious mind، امکان بهبود روند زندگی مان را فراهم می‌کند. در این بخش از جادوی باور، به بررسی راه‌هایی که باعث می‌شوند تا بتوانید بر Unconscious mind خود تسلط پیدا کنید، خواهیم پرداخت.
روش های تسلط بر ضمیر ناخودآگاه
با جملات دارای بار منفی خداحافظی کنید. اگر در هنگام گفتن کلمات مثبت، دچار تردید شدید، بهتر است مکث کنید و نفسی عمیق بکشید. سپس به این فکر کنید که چرا به خودتان می‌گویید که نمی‌توانید موفق شوید؟ به همین خاطر یکی از راه‌های تسلط بر ضمیر ناخودآگاه، انجام تلقین مثبت است.
آیا این باور با واقعیت‌های زندگی واقعی شما سازگار است؟
عواملی که باعث منفی شدن شما شده‌اند را شناسایی کنید. پس از شناسایی آنها، به دنبال راه‌حل‌هایی برای غلبه بر آنها باشید. برای مثال، اگر شما برای انجام کاری به خودتان می‌گویید که نمی‌توانید این کار را انجام دهید، در واقع باور دارید که نمی‌توانید موفق شوید. به جای اینکه به خودتان بگویید که نمی‌توانید، به بهترین نحو به این فکر کنید که سعی خواهید کنید و تلاشتان را برای به دست آوردن موفقیت بهبود دهید.
تردید را کنار بگذارید.
در صورتی که هنگام گفتن کلمات و عبارات مثبت، دچار تردید شدید، بهتر است توقف کوتاهی داشته و یک نفس عمیق بکشید، سپس به خودتان بپرسید که چرا به خودتان می‌گویید که قادر به موفقیت نیستید؟ عواملی را که باعث منفی شدن شما شده‌اند، شناسایی کنید و به دنبال راه‌حل‌هایی برای غلبه بر آنها باشید. برای مثال، اگر به خودتان می‌گویید که قادر به انجام کاری نیستید، در واقع با این باور قبول کرده‌اید که قادر به موفقیت نیستید. در جایگاهی که هستید، به جای اینکه به خودتان بگویید که قادر به انجام کار نیستید، سعی کنید بهترین خودتان را به نمایش بگذارید و برای به دست آوردن موفقیت، تلاش کنید.
استفاده از منترا
منترا مجموعه‌ای از کلمات است که با آهنگ خاصی تکرار می‌شوند و باعث می‌شوند تا شما آن کلمات را راحت‌تر به خاطر بسپارید. منترا از آیین هندو و بودا نشأت گرفته و تأثیر بسیار بالایی بر روی Unconscious mind دارد.
وقتی دچار اضطراب، استرس، یا هرگونه احساسات منفی دیگری می‌شوید، با تکرار یک منترا که خودتان آن را ساخته‌اید، می‌توانید اعصاب خود را آرام کنید و افکار منفی تان را از بین ببرید. برای اینکه ضمیر ناخودآگاه‌تان تقویت شود، باید به داشتن افکار مثبت هم توجه کنید.
برای از بین بردن افکار منفی، ابتدا باید آنها را شناسایی کنید. پس از شناسایی آنها، با استفاده از منترایی که ساخته‌اید، تلاش کنید که از افکار منفی خود خلاص شوید. در این نوع شرایط، می‌توانید دست خود را روی قلب یا سر خود قرار دهید تا به افکار و احساسات داخلی خود بیشتر توجه کنید.
استفاده از جملات تاکیدی
به دنبال استفاده از جملات تاکیدی و قدرت‌بخش مثبت مانند “من به اندازه کافی خوب هستم”، “من لایق هستم” و “من ارزش آن را دارم” می‌توانید Unconscious mind خود را قوی کنید و به افزایش اعتماد به نفس و ارتقای خودشناسی و عزت نفس خود کمک کنید. با گفتن این جملات به خود، می‌توانید باورهای منفی خود را تغییر دهید و به جای آنها، اعتماد به نفس و باور را در خود تقویت کنید. همچنین، می‌توانید از جملات مثبت و تاکیدی در هر زمانی که به تحقق آرزوها و هدف‌های خود نیاز دارید، استفاده کنید تا افکار مثبت ناخوداگاه وارد ذهنتان شوند و شما را در رسیدن به آنها بهبود ببخشند.
تمرین تجسم
تمرین تجسم یا تمرین ذهنی می‌تواند یک روش عالی برای کنترل ضمیر ناخودآگاه شما باشد و به دستیابی به اهداف کمک کند. در ابتدا، می‌توانید تمرین‌هایی را انجام دهید که فقط شما را مجبور به استفاده از یک یا دو حس کنند. به عنوان مثال، شما می‌توانید خود و آرزوهایتان را در قالب یک عکس تصور کنید و تمام جزئیات را به دقت در آن عکس تجسم کنید.
پس از این که به این مهارت مسلط شده‌اید، بسته به درجه پیشرفت شما، می‌توانید چشمان خود را ببندید و تصور کنید که به تمامی خواسته‌های خود رسیده‌اید. به صداها، بوها، رنگ‌ها، بافت‌ها و سلیقه‌ها توجه کنید. بسیار مهم است که تجسم‌های شما واقع‌بینانه باشند. در طول این تمرین، تلاش کنید به موفقیت‌ها و رسیدن به هدف خود تمرکز کنید و به نکات منفی فکر نکنید، و در سختی‌ها به یک برنده فکر کنید.
به عنوان مثال، اگر در تمرین تجسم خود در حال سخنرانی هستید، هیچگاه ترس از اشتباه گفتن کلمات و یا اتفاقاتی که شما را از یک سخنرانی بی‌عیب و نقص دور می‌کند نداشته باشید.
مقالات مرتبط : هوش تجسمی یا فضایی چیست راه ها تقویت آن در بزرگسالان و کودکان
کنترل ضمیر ناخودآگاه
اگر یک رفتار یا فکر را چندین بار تکرار کنید، آن رفتار یا فکر به یک عادت در Unconscious mindتان تبدیل می‌شود و تغییر آن برای شما دشوارتر می‌شود. به همین خاطر، در صورتی که متوجه عادت رفتاری یا فکری منفی‌ای شدید، سعی کنید به سرعت آن را تغییر دهید. چون هر چقدر زمان بیشتری صرف این عادت شود، آن ریشه مستحکم‌تری در Unconscious mindتان پیدا خواهد کرد و به مرور زمان حتی ممکن است دیگر آن را منفی ندانید و آن را توجیه کنید.
برای کنترل Unconscious mind خود می‌توانید با به‌کارگیری احساسات خود تلاش کنید که در طول انجام کارهایی که می‌خواهید به عادت تبدیل کنید، احساساتتان را مثبت نگه دارید. با این روش، توانایی شما در کنترل ضمیر ناخودآگاه‌تان افزایش پیدا خواهد کرد.
Unconscious mind به تفاوت بین واقعیت و آنچه شما فکر می‌کنید توجهی ندارد و فرض می‌کند همه چیز واقعی است. حتی در هنگام تماشای فیلم‌های ترسناک، Unconscious mind فیلم را به عنوان واقعیت در نظر می‌گیرد و این موضوع احساس خطر و ترس را در شما ایجاد می‌کند. به همین دلیل بعد از تماشای فیلم‌های ترسناک، می‌توانید احساس ترس کنید.
Unconscious mind به دلایلی که ممکن است باعث ناامیدی و شکست شما شود، توجه می‌کند و سعی می‌کند جلوی تغییر سبک زندگی شما را بگیرد. این به دلیل این است که Unconscious mind به دنبال آرامش بیشتر است تا پیروزی. در هنگامی که شما قصد انجام کاری را دارید و یا برای خود هدفی تعیین می‌کنید، Unconscious mind شما را با دلایل و مستنداتی که باعث می‌شود شما از انجام آن کار یا رسیدن به آن هدف نا‌امید شوید، مواجه می‌کند. در این صورت، بهتر است زندگی‌نامه افراد موفقی را که شرایط مشابه و یا بدتری نسبت به شما داشته‌اند و به خواسته‌هایشان رسیده‌اند، مطالعه کنید؛ این کار باعث می‌شود ضمیر ناخودآگاه شما متوجه شود که یک فرد با شرایط شما می‌تواند به خواسته‌هایش برسد.
تخلیه ضمیر ناخودآگاه
ذهن ناخودآگاه ما همانند یک هارد کامپیوتر عمل می‌کند. هر چیزی که وارد آن شود در آن حفظ می‌شود، بدون توجه به اینکه آن چیز مثبت، منفی یا غلط باشد. این ذهن ناخودآگاه با تکرار، هر چه را که مرتب تکرار شود، یاد می‌گیرد. لذا، هنگامی که چیزی را تکرار می‌کنیم، در واقع آن را در ذهن خود تکرار کرده و تا زمانی که به ذهن مطالبه شود، آن را به یاد می‌آوریم. به همین دلیل، ترک عادت‌ها و فکرهای منفی بسیار سخت است، زیرا ذهن ناخودآگاه ما هر آن چه که یاد گرفته، در خود حفظ می‌کند، تا زمانی که به آن نیاز پیدا کنیم. البته اطلاعات درون ذهن ناخوداگاه قابلیت پاکسازی دارند، اما برای این کار باید تلاش زیادی کرد. این موضوع برای تمامی عادت‌های فیزیکی و ذهنی هم صدق می‌کند. برای مثال، عادت‌های فیزیکی شامل کارهای ایستا و تکراری شما می‌شود و عادت‌های ذهنی، شامل چرخه‌هایی مانند خودباوری، احساس ناامنی و نگرش شما نسبت به محیط پیرامونتان است.
اگر می‌خواهید برای پاکسازی Unconscious mind خود اقدام کنید، باید بدانید که این کار تقریباً دشوار است و برای تحقق آن باید تلاش کنید، زیرا پاک کردن خاطرات چه خوب و چه بد به آسانی صورت نمی‌گیرد.
راه‌های پاکسازی
مدیتیشن با نفس عمیق: با این عمل می‌توانید آرامش درونی خود را بیشتر کرده و به جایگزینی افکار منفی با افکار مثبت تلاش کنید.
نوشتن ذهنیت‌های منفی روی کاغذ: افکار منفی خود را بر روی کاغذ بنویسید و آن را بسوزانید. با این کار، می‌توانید انرژی منفی درونی خود را تخلیه کنید.
در ارتباط با افراد، هر فرد با هر شخصی که فکر می‌کند می‌تواند به پاکسازی و تقویت Unconscious mind کمک کند، به شرط اینکه با افراد منفی ارتباطی نداشته باشد مفید خواهد بود.
سفر به جاهای دور و نزدیک می‌تواند برای تخلیه افکار منفی و پاک کردن ضمیر ناخودآگاه بسیار موثر باشد. با دیدن مناظر و تنوع در محیط زندگی خود، تغییراتی در شما به وجود خواهد آمد که در پاکسازی Unconscious mind شما نقش بسزایی دارند.
داشتن احساس بخشش نسبت به افرادی که شما را آزرده‌اند، می‌تواند به صورت قابل توجهی به بهبود روحیه شما و احساس شادی و آرامش کمک کند. بدانید که داشتن حس تنفر و انتقام در وجود هر شخص، ممکن است تداعی‌کننده‌ی انرژی منفی باشد. بنابراین، بهتر است از این انرژی‌ها دوری کرده و شخصیت مثبت تری را ارائه دهید. در مجموع، اگر بتوانید به شكل عاطفي به آنان بخشش نماييد، لطمات روحي كمتري در پي خواهد داشت
تفاوت ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه در چیست؟
- ذهن خودآگاه ما بر اساس منطق و توالی عمل می‌کند، در حالی که ذهن ناخودآگاه، به صورت خودآگاه و نادیده از نظر شما، به اطلاعات ورودی و پردازش آنها می‌پردازد.
- Unconscious mind، قادر است بین خیلی از افکار و ایده‌ها تداعی و پیوند ایجاد کند، در حالی که ضمیر خودآگاه، در برابر ایده‌ها و افکار خطی عمل می‌کند و به هنگام تفکر، به روابط علت و معلول بین موضوعات توجه دارد.
- Unconscious mind، می‌داند که چرا باید کاری انجام دهیم، در حالی که ضمیر خودآگاه، به دنبال یافتن چرایی وجود مشکلات است.
- Unconscious mind، درک آنی و احساسات را به دست می‌آورد، در حالی که ضمیر خودآگاه، در تفکر عقلانی و استدلال می‌کند.
- در حالی که ضمیر خودآگاه در حالت بیداری همچنان فعال است، Unconscious mind با رویاها، تأمل، مدیتیشن و خواب مرتبط می‌باشد.
- ذهن خودآگاه، باید برای کنترل بخش‌هایی از بدن، تلاش کند، در حالی که ضمیر ناخودآگاه، این کار را به طور غیرارادی انجام می‌دهد تا روند اصلی کنترل بخش‌های موجود در بدن را به دست بگیرد.
ارتباط بین ضمیر ناخودآگاه و قانون جذب
Unconscious mind و قانون جذب دارای نیروهای عجیبی هستند که در واقع در زندگی هر شخص، منبع الهام‌گیری و هدایت او هستند. Unconscious mind (همان قانون جذب) تمامی حوادث، اسامی، مکان‌ها و رویدادهایی را که در ذهن خود حک می‌کند، در واقع حافظه انسان را به وجود می‌آورد. همین تأثیر در روند کار دستگاه‌های بدنی همچون تنفس، گردش خون، گوارش و سایر فعالیت‌های بیولوژیکی دارد.
استفاده از قدرت Unconscious mind و قانون جذب بهترین روش برای دستیابی به اهدافی است که در ذهن داریم. بر این اساس، با تمرین بهبود ارتباط با این قسمت از ذهن خود، می‌توانیم روی رویاهایمان کار کنیم و با بهره‌گیری از این نیروها، به زندگی مطلوب خود برسیم.
Unconscious mind همیشه در حال فعالیت است، بنابراین بهتر است قبل از خواب، تمام کارهایی را که می‌خواهیم انجام دهیم را به Unconscious mind خود بسپاریم. این کار باعث آزاد شدن نیروهایی می‌شود که به دنبال تحقق دلخواه‌های ما هستند. به همین دلیل می‌توان گفت Unconscious mind از هوش و قدرت زیادی برخوردار است و با نیروهای عجیب کائنات مرتبط می‌شود که این نیرو همان نیروی قانون جذب می‌باشد. به عبارت دیگر، این Unconscious mind، با چرخ و فلک روزگار و تنظیم کره‌ها و سیاره‌ها دخالت دارد و همیشه خورشید را درخشان نگه می‌دارد.
ضمیر ناخودآگاهدر قرآن
کتاب ” ضمیر ناخودآگاه در قرآن”، توسط آیت‌الله اعرافی نخستین بار با 8 فصل ساماندهی شده است. هدف اصلی کتاب، تفسیر علمی و به ویژه تفسیر روان شناختی قرآن کریم با تمرکز بر “Unconscious mind” است. نویسنده با تأکید بر اهمیت این مسئله، به بررسی نظریه فروید درباره لایه‌های شخصیت انسان و Unconscious mind با تأکید بر دیدگاه عارفان مسلمان مبنی بر “لطائف سبع” در جهت ارائه تفسیر علمی قرآن پرداخته است.
آیت‌الله اعرافی در فصل چهارم کتاب “Unconscious mind در قرآن”، به مفهوم شناسی “ذِکر” و “تذکر” پرداخته است. در این قسمت، نویسنده توضیح داده که “ذِکر” و مشتقات آن در قرآن به طور گسترده‌ای به کار رفته و حدود 260 مورد به معنای “یادآوری” (مقابل نسیان) در آیات آمده است. در برخی آیات نیز، با تعبیر “فذَکّر”، خطاب به پیغمبر اکرم (ص) صورت گرفته که به یادآوری دستور داده شده است. همچنین در برخی موارد، تذکر و یادآوری، وظیفه انسان‌ها شمرده شده است.
معرفی چند کتاب در زمینه ضمیر ناخودآگاه
کتاب “سرچشمه‌ها و تاریخ خودآگاهی”، اثر اریک نویمان، تاکنون به زبان فارسی ترجمه نشده و تنها به زبان انگلیسی گردآوری شده است. نویمان به عنوان یکی از خلاق‌ترین شاگردان یونگ و متخصص معروف روانشناسی تحلیلی، در این کتاب نشان می‌دهد که چگونه خودآگاهی ما از داخل ناخودآگاه‌مان با گذر زمان رشد می‌کند
کتاب “سرچشمه‌های خودآگاهی در فروپاشی ذهن” اثر جولیان جینس، به فارسی ترجمه شده است و در فروشگاه های آنلاین، از جمله گودریدز و آمازون، موجود است. این کتاب در سال 1976 و در زمانی که فرض بر این بود که آگاهی و اهداف آگاهانه، پایه و اساس تمام رفتارها و فکرهای انسان‌هاست، منتشر شد و به عنوان پرفروش ترین کتاب آن سال شناخته شد.
کتاب “خاطرات، رویاها، تفکرات” اثر کارل یونگ، به فارسی ترجمه شده و در فروشگاه های آنلاین مانند گودریدز و آمازون، موجود است. این کتاب به صورت بیوگرافی چشم نواز یکی از تأثیرگذارترین روانپزشکان معاصر نوشته شده است و گردآوری شده از سخنرانی ها، مکالمات و نوشته های وی می باشد.
قدرت ضمیر ناخودآگاه
قدرت ضمیر ناخودآگاه، فراتر از چیزی است که ممکن است تصور کنید. این موضوع هیچ‌گونه اغراقی نیست. به طور قاطع می‌توان گفت که قدرت ذهن مانند یک بانک اطلاعاتی عمل می‌کند که هر آن چیزی که فرد فکر می‌کند در خود ذخیره می‌شود.
Unconscious mind مسئول دو وظیفه مهم، یعنی ذخیره و بازیابی اطلاعات است. در واقع، همانطور که این ضمیر در ما برنامه‌ریزی شده است، ما به اتفاقات و رویدادها با الگویی از “خود واقعی” در Unconscious mind پاسخ می‌دهیم. به همین دلیل، بهتر است از جملات تأییدی و تأکیدی مثبت استفاده کنید و قدرت این ضمیر را دست کم نگیریم.
دسترسی به ضمیر ناخودآگاه در خواب
زمانی که خوابیده‌اید، ذهن آگاه شما به زندگی معمولی ادامه نمی‌دهد، اما Unconscious mind شما همچنان فعال است. این Unconscious mind بصورت 24 ساعته فعالیت می‌کند و هنگامی که شما خوابیده‌اید، همچنان کنترل بر بدن، تنفس، فعالیت اعضای آن و رشد سلول‌ها دارد. چنین در نتیجه زمانی که شما خواب هستید، Unconscious mind شما همچنان فعال بوده و ذهن ناخودآگاه‌تان برای تولید خواب و انتقال پیام‌های خود به شما بکار می‌رود. در واقع، در این حالت، ذهن ناخودآگاه با استفاده از تصاویر ذهنی با شما ارتباط برقرار می‌کند و خواب‌هایی تولید می‌کند که اغلب به شکل نمادی، استعاره‌ها و شکل‌های بصری منعکس می‌شوند. به همین دلیل، بسیاری از خواب‌ها به صورت غیر مستقیم هستند و به سختی قابل درک هستند و بیشتر به تجربیات و رویدادهای ما در زندگی روزمره ارتباط دارند.
خطرات ضمیر ناخودآگاه
همه‌ی عادت‌ها، اعتقادات، باورها و احساسات شما در ضمیر ناخودآگاه شما ذخیره می‌شوند. Unconscious mind شما تمام لحظاتی که شما در آنها به خوبی و خوشی زندگی کرده‌اید را ذخیره می‌کند و برای این کار، همه تلاش خود را به کار می‌گیرد. همین باعث می‌شود که وقتی شما به دنبال تغییر در خودتان هستید، باید کمی سختی کشید تا به هدفی که دارید برسید. در واقع، ذهن شما در این راه اولین مانع برای شما می‌شود.
یکی از خطرات Unconscious mind، این است که سعی می‌کند به شما خاطراتی را یادآوری کند که در آنها در آرامش و بدون احساس هیچ گونه سختی زندگی کرده‌اید. به عنوان مثال، اگر می‌خواهید رژیم غذایی بگیرید تا وزن خود را کنترل کنید، Unconscious mind به شما یادآوری می‌کند که در زمان خوردن بهترین غذاها و سیر شدن، چقدر احساس خوبی داشتید و این جور دردها و حس گرسنگی با شما همراه نبود. این باعث می‌شود که شما بسیار سریع به سمت ناامیدی حرکت کنید و سعی کنید که رژیم خود را برای همیشه کنار بگذارید و با دلسوزی به هدفتان نرسید. به همین دلیل باید نسبت به تله‌های Unconscious mind هشیار باشید.
چگونه ضمیر ناخودآگاه را برنامه ریزی کنیم
تکرار برنامه‌های جدید، که توسط ضمیر ناخودآگاه پذیرفته شده‌اند، باید به‌درستی پرورش‌یابد. نامطلوب ترین اتفاق بعد از پذیرش باورها و مفاهیم، آن است که تکرار کار توقف شود. بنابراین، حتی بعد از پذیرش باورها و مفاهیم، می‌توانید در بازه‌های زمانی مختلف، تکرار کار را ادامه دهید تا باورهای خود را به روز کرده و آنها را بهبود بخشید. احساس افزودن به یک تلقین، آن را بسیار مؤثرتر می‌کند. ضمیر خودآگاه سه زمان گذشته، حال و آینده را شامل می‌شود، اما Unconscious mind فقط یک زمان دارد؛ زمان حال. در Unconscious mind، گذشته به معنی نگاه به خاطرات از زمان حال و آینده به معنی پیش‌بینی رویدادها از زمان حال است. به همین سعی کنید با مثبت اندیشی و نگاه کردن به زمان حال برنامه‌ای مثبت برای خود طرح ریزی کنید.
