مدرسه رفتن یکی از دوره‌های مهم در زندگی همه کودکان است. جدایی از والدین و تغییر محیط می‌تواند برای بعضی از کودکان شوکه کننده باشد و همین موضوع می‌تواند آنها را از مدرسه رفتن دور کند. با این حال شما به عنوان یک والد میتوانید با انجام کارهای خلاقانه و مبتکرانه کودک خود را برای مدرسه رفتن تشویق کنید. اگر شما نیز به دنبال راهی هستید تا با کمترین تنش کودک خود را روانه مدرسه کنید، مقاله راههای تشویق کودک برای رفتن به مدرسه برایتان بسیار مناسب است.
فهرست مطالب
14 روش شگفت انگیز برای تشویق کودک به مدرسه رفتن
با انجام این مراحل آماده سازی، اولین روزهای مدرسه برای کودک شیرین‌تر و کمتر سخت و اجباری خواهد بود.
1- یک برنامه صبحگاهی منظم را شروع کنید
باید به کودکانتان عادت دهید تا همواره در ساعت مشخص به مدرسه بروند و بیدار شوند. به کودکانی که بزرگتر هستند یاد بدهید تا ساعت زنگ داری برای بیدار شدن خودشان تنظیم کنند و مسئولیت بیدار شدن خودشان را بر عهده بگیرند. این کار باعث میشود که پذیرش و رفتن به مدرسه برای کودکان راحت‌تر شود.
در روزهای تعطیل، همه اعضای خانواده از روند معمول خود خارج میشوند و نظم را ممکن است نادیده بگیرند. به‌عنوان مثال، ممکن است دیرتر بخوابید و هر ساعتی شد غذا بخورید؛ اما قبل از شروع مدرسه، سعی کنید ساعت خواب و ساعت صبحانه را ثابت نگه‌دارید تا به‌طور ناگهانی کودکان را شوک ندهید تا روند رفتن به مدرسه به روتین زندگیشان تبدیل شود.
2- صحبت کردن با کودک
یکی از راههای تشویق کودک برای رفتن به مدرسه، صحبت کردن با اوست. بهتر است با بچه‌ها درباره اتفاقات و موقعیت‌هایی که پس از بازگشت به مدرسه در انتظارشان است صحبت کنید. به‌عنوان مثال، اگر معلم جدیدی می‌آید، درباره معلم صحبت کنید؛ یا درباره دروس جدیدی که قرار است یاد بگیرند و ورزش جدیدی که قرار است شروع کنند صحبت کنید.
با توجه به این که کودکان می‌توانند احساسات شما را درک کنند، آماده کردن آنها برای رفتن به مدرسه باید با خوشحالی همراه باشد. به آنها یادآوری کنید که می‌توانند دوستان خود را ببینند، درس‌هایی که دوست دارند را بخوانند و زمان تفریح و بازی را به آنها بیان کنید. این احساسات مثبت تاثیر خوبی بر آنها می‌گذارد و باعث میشود که شوق و اشتیاق به بازگشت به مدرسه داشته باشند.
اگر قرار است مدرسه فرزندتان را عوض کنید، او را در جریان بگذارید. بسیاری از کودکان از تغییر نمی‌پسندند و از امور ناشناخته می‌ترسند. بهتر است با آنها در مورد نحوه رفتن به مدرسه، برگشت به خانه و برنامه‌های پس از مدرسه صحبت کنید. سعی کنید هیچگونه سورپرایزی در این باره نداشته باشید و به او در مورد تمام جزئیات وضعیت بگویید..
3- مدرسه‌بازی کنید!
آماده‌سازی کودک برای رفتن به مدرسه با بازی معلم و مدرسه بازی بسیار مفید است. برای انجام این بازی، عروسک‌ها یا اسباب‌بازی‌های مورد علاقه کودک را مانند دانش‌آموزان یک کلاس بچینید و از او بخواهید معلم این کلاس باشد. این بازی علاوه بر اینکه کودک را برای رفتن به مدرسه آماده می‌کند، در شناسایی نگرانی‌ها و مشکلاتی که در محیط مدرسه دارد به شما کمک می‌کند. همچنین فعالیت‌های دیگری مانند خواندن داستان‌های مربوط به مدرسه، تماشای انیمیشن‌های مدرسه، بازی شمارش اشیاء و رنگ‌آمیزی نیز به کودک کمک می‌کند تا روحیه و انگیزه مناسبی برای بازگشت به مدرسه داشته باشد.
همچنین یکی از راههای تشویق کودک برای رفتن به مدرسه، انجام تمرینات ساده است. پوشیدن لباس مدرسه و بستن کیف و کفش مدرسه را قبل از رفتن به مدرسه چند روز تمرین کنید. این کار کمک می‌کند که کودک نگرانی‌هایی که ممکن است درباره پوشیدن لباس و بستن بند کفشش دارد را کم کند. همچنین در روز اول بازگشت، این امور برای کودک ترسناک به نظر نمی‌رسد.
4- جلب مشارکت کودک
جلب مشارکت کودک نیز از روش‌های دیگری برای آماده‌سازی او برای رفتن به مدرسه است. قبل از بازگشت به مدرسه، کودک را در مرتب‌کردن لباس فرم، خرید لوازم‌التحریر و مرتب‌کردن وسایل خودش شرکت دهید. با انجام فعالیت‌هایی مانند تراشیدن مداد، برچسب‌زدن به وسایل و انتخاب خودکار و مداد جدید، کودک احساس مشارکت و هیجان را برای رفتن به مدرسه تجربه می‌کند و این کار به آماده‌کردن کودک برای رفتن به مدرسه کمک می‌کند.
5- نظر کودک خود را بپرسید
همچنین میتوانید از کودک بپرسید که برای میان‌وعده خود چه میخواهد. این کار به کودک کمک می‌کند تا در تصمیمات مربوط به بازگشت به مدرسه شرکت کند. میتوانید با او یک برنامه میان‌وعده هفتگی و لیست خرید تهیه کنید و حتی میتوانید همراه او میان‌وعده‌های سالمی را تهیه کنید.
6- یادداشت بگذارید
راههای تشویق کودک برای رفتن به مدرسه بسیار است. مثلاً میتوانید یک یادداشت کوچک یا میان‌وعده را در کیف فرزندتان قرار دهید. این یادداشت می‌تواند شامل تصاویر از شخصیت‌های کتاب مورد علاقه فرزندتان، جوک‌های خنده‌دار یا یک جمله کوتاه و محبت‌آمیز باشد. این کار به کودک اطمینان می‌دهد که شما به او فکر می‌کنید و او را دوست دارید.
7- یاد دادن مهارت‌های فردی
علاوه بر این، مهارت‌هایی را به فرزندتان آموزش بدهید که به او کمک کنند با روال جدید خود سازگار شود. مثلاً مهارت‌های خودیاری را به او یاد بدهید، مانند خودش لباس پوشیدن و شستشو کردن دست‌هایش. همچنین به او یاد بدهید که اتاقش را مرتب کند و لباس‌هایش را برای کمک کردن به شما آویزان یا تا کند. همچنین میتوانید به کودکتان کمک کنید تا مهارت‌های ناخن‌گیری، مسواک زدن و استفاده صحیح از دستمال به او یاد بدهد.
همچنین، به او کمک کنید تا مهارت‌های حرکتی ظریف و هماهنگی داشته باشد. مثلاً با انجام فعالیت‌هایی مثل طراحی، برش‌زنی، خمیربازی و… به او کمک کنید تا مهارت‌های دست‌ی خود را تقویت کند.
با کودکتان شروع کنید به کتاب خواندن به طور منظم و او را به دنبال کردن داستان و صحبت درباره چیزهایی که خوانده است، تشویق کنید. همچنین، سوالات او را جواب دهید و به او کمک کنید تا به اطلاعات جدید بیشتری دست پیدا کند. همچنین، به او بیاموزید که پرسشگر و کنجکاو باشد، و شما هم با او در کشف جواب‌ها و اطلاعات جدید شریک شوید.
8- حس استقلال را تقویت کنید
یکی دیگر از راههای تشویق کودک برای رفتن به مدرسه ایجاد حس استقلال است. همچنین، هنگام دیدار با دوستان و فامیل، به کودکتان اجازه دهید بدون شما بماند تا حس استقلال و مسئولیت‌پذیری خود را تقویت کند. همچنین، وقتی کودک شرایطی را برای خود ایجاد می‌کند که نشان‌دهنده استقلال و خودمراقبتی است، آن را تحسین کنید. به کودکتان نشان دهید که چگونه می‌تواند بهداشت شخصی خودش را برقرار کند و مسئولیت خود را بپذیرد.
اگر کودک شما از رفتن به مدرسه می‌ترسد، اولین کاری که باید انجام دهید، یافتن ریشه مشکل او است. مدرسه‌هراسی ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیافتد؛ از جمله اضطراب، ترس از مواجهه با ناشناخته‌ها، جداشدن از مادر و خانه و عوامل دیگر. برای حل این مشکل باید با کودک در مورد این مشکل صحبت کرده و به دنبال یک راه حل مناسب برای او بگردید.
9- تعامل والدین با کودک؛ تشویقی سازنده
با شروع مدرسه از فرزندتان درباره تکالیفش بپرسید و به او کمک کنید شرایط مناسب برای انجام آنها را فراهم کنید. مثلاً محیطی آرام و با امکانات مورد نیاز را برای او تهیه کنید.
مهمانی‌ها را کمتر کنید تا در روند درس خواندن فرزندتان تداخل ایجاد نکنند. البته، قطع رفت و آمد و روابط اجتماعی مهم هستند، اما سعی کنید این رفت و آمد‌ها را در حد معقولی حفظ کنید.
استفاده از نرم‌افزارهای کمک درسی می‌تواند به یادگیری فرزندتان کمک کند. با جذابیت های صوتی و بصری خود، این نرم‌افزارها می‌توانند ضعف‌های احتمالی را برطرف کنند و اعتماد به نفس و تمرکز فرزندتان را بالا ببرند.
10- خداحافظی کردن
خداحافظی مناسب قبل از رفتن فرزندتان به مدرسه اهمیت دارد. اما سعی کنید خداحافظی طولانی نباشد که کودک از رفتن به مدرسه ناامید نشود. اگر گریه کرد، با او صحبت کنید و احساساتی نکنید. به مدرسه و معلمانش اعتماد کنید. تشویق کردن فرزندتان به یافتن دوستان جدید، تعریف از خاطرات خوش بینشان و تمجید از انجام تکالیفش، می‌تواند او را در مسیر درس خواندن تشویق کند. این کار را میتوانید با انجام کارهایی که دوست دارد ترکیب کنید.
12- نظر کودکتان را بپرسید
انتخاب لباس مناسب و راحت برای فرزندتان یکی دیگر از راههای تشویق کودک برای رفتن به مدرسه است. به سلیقه او احترام بگذارید و او را در فرایند خرید لباس و لوازم مدرسه شرکت دهید. این کار باعث افزایش اعتماد به نفس و اشتیاق برای رفتن به مدرسه میشود.
13- تعیین ساعت خواب و تغذیه
تعیین ساعت خواب و تغذیه مناسب برای فرزندتان نیز مهم است. سعی کنید ساعت مشخصی برای خواب و بیدار شدن او در نظر بگیرید و از خوراکی های سالم و مغذی برای او استفاده کنید. این تغذیه مناسب می‌تواند حافظه و انرژی فرزندتان را تقویت کند.
میتوانید از این راهکارها استفاده کنید تا شرایط مناسبی برای درس خواندن فرزندتان فراهم کنید. همچنین، اگر تجربه یا راهکار خاصی دارید، میتوانید آن را با دیگران به اشتراک بگذارید و نظرات خود را درباره این موضوع در بخش نظرات سایت به اشتراک بگذارید.
14- اعتماد به نفس کودک را بالا ببرید
معلم نیز می‌تواند نقش بسزایی در تربیت کودک ایفا کند. شما میتوانید لباس مناسب و یونیفرم مناسب برای فرزندتان انتخاب کنید. لباس، کیف و کفش مدرسه باید به گونه‌ای باشند که کودک در آنها احساس راحتی کند. سلیقه‌ی خود را به او تحمیل نکنید و در هنگام خرید پوشاک و لوازم مدرسه به او حق انتخاب دهید. این کار علاوه بر افزایش اعتماد به نفس کودک باعث میشود برای رفتن به مدرسه اشتیاق داشته باشد، چون لوازم را خودش انتخاب کرده و آنها را دوست دارد و میخواهد هرچه سریعتر از آنها استفاده کند. همچنین، تعیین ساعت خواب و تغذیه مناسب از یک ماه قبل از شروع مدارس برای او ساعت خواب و بیدار شدن را در نظر بگیرید. در ساعت معینی از شب او را به رختخواب فرستاده و صبح راس ساعت معین بیدارش کنید و خوراکی‌های سالم و مغذی برای او تهیه کنید. خوراکی‌هایی نظیر مغزها، پنیر، میوه، آب میوه‌های طبیعی، کشمش و گردو و … هم باعث تقویت حافظه میشوند و استفاده از آن یکی از راههای تشویق کودک برای رفتن به مدرسه است.
15- استفاده از بازی درمانی
بازی درمانی یا “teraplay”، یک روش درمانی است که از طریق بازی و دستاوردهای بازی، در بهبود رشد و توسعه جسمی، روانی و اجتماعی افراد در هر سنی استفاده میشود. این روش مخصوصاً برای افرادی که نیاز به کمک دارند، مفید است. بازی درمانی از فعالیت‌ها و بازی‌های مختلفی تشکیل شده است که می‌تواند شامل مواد بازی، دستاوردها و راهبردهای بازی باشد. با توجه به نیاز و وضعیت فرد مورد نظر، بازی درمانی می‌تواند بر اساس اهداف و نیازهای آن شخص تنظیم شود. این روش درمانی برای کودکان، نوجوانان، بزرگسالان و حتی سالمندان موثر است. این روش به عنوان یک ابزار درمانی در حال حاضر در زمینه‌های مختلفی مانند روانشناسی، علوم توانبخشی، پزشکی، اجتماعی و تربیتی استفاده میشود. بازی درمانی به افراد کمک می‌کند تا مهارت‌های مختلفی را در خود بهبود دهند، با استرس و نگرانی مقابله کنند، همکاری و تعامل اجتماعی را تقویت و احساسات خود را بهبود بخشند. از جمله مزایا و فواید دیگر بازی درمانی می‌توان به افزایش خلاقیت، تقویت حوصله و بهبود تمرکز و توجه اشاره کرد. شما به عنوان والدین میتوانید قبل از آنکه فرزندتان به مدرسه برود با انجام تمرین‌های مشابه مدرسه، تمایل را در ذهن فرزند خود ایجاد کنید و از انواع مختلف بازی‌ها استفاده کنید. به یاد داشته باشید که یکی از راههای ارتباطی و زبان قابل فهم برای کودکان، بازی کردن است.
موضوعات مرتبط: مشکلات یادگیری در کودکان
اختلال اضطرابی و رابطه آن با مدرسه نرفتن کودک
اگر کودک شما با رفتن به مدرسه دچار اختلال اضطرابی شده است، این موضوع نیازمند رویکردهای متفاوتی است. بهترین استراتژی، در تشخیص علت و شدت اضطراب است. حمایت والدین و معلمان از کودکان مبتلا به اضطراب، بسیار مهم است.
اضطراب مدرسه می‌تواند در تمامی سنین دانش‌آموزان رخ دهد. این اختلال به صورت ترس بیش‌ازحد از مدرسه و فعالیت‌های مرتبط با آن، مانند دوست‌یابی یا شرکت در آزمون، ظاهر میشود. برای حل این مشکل میتوانید با کودک در مورد مشکل او صحبت کنید و به او کمک کنید تا مکانیسم‌های مقابله با این ترس را یاد بگیرد. همچنین میتوانید از تکنیک‌های آرام‌سازی مانند نفس عمیق کشیدن یا به‌یادآوردن خانه و محبت شما به کودک یاد دهید. در نهایت، از جروبحث یا تهدید به‌شدت بپرهیزید. صحبت با مشاور و روان‌درمانگر نیز می‌تواند در این زمینه موثر باشد.
اگر کودکتان به مدرسه نمی‌رود، میتوانید از روش SEL که یکی از راههای تشویق کودک برای رفتن به مدرسه است، استفاده کنید. با او درباره احساساتش درباره مدرسه، دوستان، معلمان و فعالیت‌های جدید صحبت کنید. همچنین میتوانید از نگرانی‌ها و انتظارات او درباره مدرسه بپرسید و در مورد مسائلی که ممکن است او دارای نگرانی درباره آنها باشد، صحبت کنید. این کار به کودک کمک می‌کند تا دلیل عدم حضور در مدرسه را بهتر درک کند.
در آماده‌کردن کودک برای رفتن به مدرسه، نگرانی و اضطراب شما نقش مهمی ایفا می‌کند. سعی کنید به کودک شوق و اشتیاق رفتن به مدرسه بدهید. همچنین پس از مدرسه، از پرسیدن سوالات متعدد که کودک را خسته می‌کند بپرهیزید و بیشتر در مورد نکات مثبت و خاطرات خوب مدرسه سوال بپرسید. اگر فرزند بزرگ‌تری دارید، از او بخواهید تجربیات خوب خود از مدرسه را با فرزند کوچک‌ترتان به اشتراک بگذارد. همچنین، میتوانید قبل از شروع مدرسه، با هماهنگی مربوطه، به کلاس درس بروید و با کودکتان آشنا شوید و از خاطرات خوبتان درباره دوران مدرسه برایش بگویید.
SEL
سل (SEL) مخفف عبارت Social-Emotional Learning است، یک رویکرد آموزشی است که به کشف و توسعه مهارت‌های اجتماعی-عاطفی در دانش‌آموزان می‌پردازد. SEL اهدافی از قبیل افزایش هماهنگی و همکاری، تقویت اعتماد به نفس و تعامل مؤثر، رشد هوش ذهنی و هوش معنوی دانش‌آموزان را دنبال می‌کند. رویکرد SEL معمولاً در سیاست‌های آموزش و پرورش و برنامه‌های درسی گنجانده میشود تا به دانش‌آموزان کمک کند در مواجهه با فشارهای مدرسه، مشکلات روحی و روانی و تحقیق و توسعه ارتباطات سالم عصبی عاطفی خود را به خوبی مدیریت کنند.
