استرس یک پاسخ فیزیولوژیکی است که بدن شما در مواجه با رویدادهای بیرونی از خود به اشکال مختلف منعکس میکند. بسیاری فکر می‌کنند که استرس هیچ تاثیری بر بدن نمی‌گذارد اما این تصور بسیار اشتباه است. استرس می‌تواند باعث افزایش یا کاهش وزن شود یا حتی بر روی پوست و موی شما اثر منفی بگذارد. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری درباره موضوع استرس و دست یافتن به پاسخ سوال استرس و اضطراب با بدن چه میکند این مقاله را تا انتها مورد مطالعه قرار دهید.
فهرست مطالب
مشکلاتی که استرس و اضطراب برای شما ایجاد میکند
استرس، باعث واکنش بیولوژیکی خاصی می‌شود. هنگامی که خطر یا چالشی احساس می‌کنید، مواد شیمیایی و هورمون‌های بدن شما ناگهان افزایش می‌یابد. بدن برای مبارزه یا فرار از این شرایط دچار تغییراتی می‌شود. با اتمام این واکنش، باید بدن به آرامش برسد. بیش از حد استرس و استرس مزمن می‌تواند بر سلامت بدن تاثیرات منفی بگذارد. در واقع، وقتی با استرس حاد روبه‌رو می‌شوید، مغز به بدن دستور می‌دهد تا مواد شیمیایی و هورمون‌هایی مانند آدرنالین و کورتیزول را آزاد کند. افزایش ترشح این هورمون‌ها باعث افزایش ضربان قلب و رسیدن خون به تمام اندام‌های بدن می‌شود و انرژی بدن را افزایش می‌دهد تا شما بتوانید روی کارهای مهمتان تمرکز کنید. افراد به شکل‌های گوناگون راه‌های مختلفی را برای مقابله با سطوح مختلف استرس دارند. در ادامه به بررسی تأثیرات استرس بر بدن بیشتر می‌پردازیم.
استرس و واکنش مختلف افراد
بدون شک، تقریبا همه‌ی افراد حداقل یک بار در زندگی خود با استرس روبرو شده‌اند؛ از جمله استرس کنکور، استرس امتحان شبانه، استرس شغلی و… . استرس به طور کلی، انواع مختلفی دارد که که در ادامه مقاله استرس و اضطراب با بدن چه میکند، در حال مطالعه آن خواهید بود:
استرس در همه افراد ایجاد می‌شود و شدت و درجات مختلفی دارد. در واقع، این واکنش سریع بدن به موقعیت‌های جدید و چالش برانگیز مانند زنده ماندن از یک تصادف جدی است. گاهی اوقات، استرس حاد نیز می‌تواند ناشی از تجربه کارهای مورد علاقه شما برای اولین بار باشد مانند دوچرخه‌سواری، چتربازی، یا اسکی کوهستان که در آنجا، به طور همزمان احساس ترس و هیجان نیز تجربه می‌کنید.
عموماً، داشتن این نوع احساسات و تجربیات برای شما مضر نیست و گاهی حتی می‌تواند مفید باشد. در شرایط استرس زا، بدن و مغز شما یاد می‌گیرند که بهتر به این شرایط واکنش نشان دهند و در آینده از تجربیاتی که پیدا کرده‌اند استفاده کنند. با این حال، در مواردی که در معرض موقعیت‌های خطرناک قرار دارید، ممکن است این تجربیات منجر به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یا مشکلات روانی دیگر شود. با کار با روش‌های مدیریت و کاهش استرس و اضطراب، می‌توانید این مشکلات روانی را کاهش دهید.
استرس اپیزودیک حاد
استرس اپیزودیک حاد در زمانی رخ می‌دهد که به طور مکرر با استرسهای شدید روبرو شوید. در این حالت، شما نسبت به رویدادهای احتمالی نگران و مضطرب می‌شوید. افرادی که در مشاغلی مانند آتش‌نشانان و مجریان قانون فعالیت می‌کنند، به دلیل تجربه مکرر استرس شدید، دچار استرس حاد اپیزودیک می‌شوند که ممکن است بر سلامت جسمی و روانی آنها تأثیرگذار باشد. بنابراین، این نوع استرس مخرب است. بسیاری از افراد در این شرایط تکراری، با استفاده از تکنیک‌های مختلفی مانند مدیتیشن یا نگهداشتن همیشگی یک بطری آب معدنی، بر استرس خود غلبه می‌کنند. البته این یک راه‌حل خوب برای مقابله با استرس می‌باشد.
استرس مزمن و واکنش بدن
وقتی برای مدت طولانی با استرس شدید مواجه می‌شوید، شما با تجربه استرس مزمن روبرو خواهید شد که تأثیرات بسیار ناپسندی بر روی بدن خواهد داشت. استرس طولانی مدت می‌تواند منجر به مشکلات زیادی شود، از جمله اضطراب، بیماری‌های قلبی، افسردگی، فشار خون بالا و ضعف سیستم ایمنی بدن.
استرس مزمن باعث بروز بیماری‌های دیگری می‌شود، مانند سردرد، ناراحتی معده و مشکلات خواب، همچنین عوارضی نظیر اضطراب، بیماری قلبی، افسردگی، فشارخون و تضعیف سیستم ایمنی بدن که در بالا هم گفته شده است.
استرس باعث تاثیرات منفی بر هورمون های زنان می شود، که ممکن است باعث بروز بیماری هایی مانند کاهش میل جنسی، خستگی مفرط و مشکلات قاعدگی شود. همچنین، شل شدن سینه ها و درد های قاعدگی شدید نیز به عنوان عوارض استرس بر بدن زنان می باشند.
بیماری های ناشی از استرس
گفته می‌شود که علائم استرس می‌توانند منشأ جسمی یا روانی داشته باشند. اگرچه استرس موقت برای فرد مفید است، اما اگر به صورت مزمن و طولانی باشد، مشکلات زیادی برای فرد ایجاد میکند. اعمال استرس‌زا برای افراد مختلف متفاوت است و عواقب آن نیز متفاوت است. در این بخش از مقاله، علائمی که ممکن است در صورت استرس با آنها مواجه شوید، معرفی می‌شوند. البته بعید است که همه این علائم در یک فرد وجود داشته باشند. علائم اینکه استرس و اضطراب با بدن چه میکند شامل موارد زیر می‌شود:
یک نوع درد عصبی به نام سردرد، در عضلات سر، صورت و گردن رخ می‌دهد. درد خفیف در سر و گردن، احساس فشار در اطراف دهان و درد در جمجمه و پیشانی از علائم میگرنی هستند. زخم معده، یک نوع صدمه یا آسیب در بافت‌های معده است که احتمالا به دلیل هر یک از دلایل زیر ایجاد می‌شود. این مشکل ممکن است به عنوان یکی از عوارض استرس ایجاد شود. برای کنترل رفلاکس معده، می‌توانید از درمان‌ها و تغذیه خانگی استفاده کنید. بعضی از عواملی که می‌توانند باعث صدمه به معده شوند در زیر آمده است:
• عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری
• مصرف به مدت طولانی از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
به باور شایع، استرس می‌تواند اثرات فیزیکی منفی روی بدن شما داشته باشد که ممکن است به بروز بیماری‌های خطرناک شامل سرطان بیانجامد. در حقیقت، بیماری‌هایی که به دلیل استرس بروز می‌کنند، ممکن است به بخش‌های زیر بدن شما آسیب برسانند.
آسیب به مغز یا سیستم عصبی مرکزی
با توجه به مطالعات درباره موضوع استرس و اضطراب با بدن چه میکند، به نظر می‌رسد که سطوح بالای استرس و اضطراب می‌تواند در برخی افراد منجر به چاقی و افزایش وزن شود، در حالی که در برخی دیگر باعث لاغری و کاهش وزن می‌گردد. این استرس‌ها منجر به افزایش تولید هورمون کورتیزول در بدن می‌شود که اشتها را افزایش می‌دهد و در نتیجه باعث پرخوری و افزایش وزن می‌گردد. علاوه بر این، در صورتی که این استرس‌ها پایدار شوند، سطح آدرنالین نیز افزایش می‌یابد که باعث افزایش متابولیسم بدن می‌شود. در این صورت، رعایت یک رژیم غذایی مناسب و مصرف آب به میزان کافی می‌تواند به کاهش وزن و مدیریت وضعیت بدن کمک شایانی برای بهبود وضعیت عمومی فرد داشته باشد.
پرخوری و افزایش وزن
برخی افراد به واسطه استرس خود، به خوردن غذا واکنش نشان می‌دهند و در این حالت ممکن است حتی احساس گرسنگی نکنند ولی به خوردن ادامه می‌دهند. اگر بدون تفکر و با ناامیدی غذا بخورید، ممکن است شبانه روز همچنان به خوردن غذا ادامه دهید. با خوردن در زمان استرس، علاوه بر دریافت کالری بیشتر، احتمال انتخاب غذای ناسالم نیز افزایش می‌یابد. این رفتارها موجب کاهش استرس شما نمی‌شود، بلکه باعث افزایش وزن و سایر مشکلات فیزیکی می‌شود. برای رفع این مشکلات، باید به دنبال راهکاری برای مواجهه با این رفتار خود باشید.
سایر مشکلات استرس بر بدن
برای مطالعه ادامه مقاله استرس و اضطراب با بدن چه میکند، به نکات پیش رو توجه کنید. افرادی که برای مدت طولانی در معرض استرس شدید قرار می‌گیرند، به دلیل فشار عصبی، تمرکز خود را از دست می‌دهند و نمی‌توانند کار خود را به درستی انجام دهند. اضطراب و استرس مزمن می‌تواند علائم بیماری‌های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس را تشدید کند. همچنین، بیماری‌های پوستی دیگری نیز می‌توانند در پاسخ به استرس و اضطراب مزمن تحت تأثیر قرار گیرند و باعث ریزش مو، آلوپسی (تاسی)، نازک شدن مو و تغییر رنگ آنها شوند.
در ضمن، استرس می‌تواند علاوه بر مشکلاتی که در بالا ذکر شد، منجر به کاهش میل جنسی، خستگی مفرط و مشکلات قاعدگی شود. تأثیرات استرس مزمن بر رفتار افراد همچنین قابل ذکر است؛ به عنوان مثال، ممکن است باعث افزایش وزن یا کاهش آن شده و یا فرد به سمت مصرف مواد مخدر سوق پیدا کند و از فعالیت های اجتماعی خود کم کند.
تأثیر استرس بر قلب و سیستم تنفسی
تأثیر استرس بر قلب و سیستم تنفسی به دلیل پاسخ سریع فرد به رویداد استرس‌زا، باعث تنفس سریعتر و کاهش توزیع اکسیژن در خون می‌شود، که ممکن است باعث مشکلات تنفسی شود. همچنین، افزایش ضربان قلب و تأثیر آن بر رگ‌ها، باعث محدود شدن انتقال اکسیژن به ماهیچه‌ها می‌شود. در نتیجه، فرد نمی‌تواند با کارآیی بالا فعالیت های خود را انجام دهند و فشار خون آنها افزایش می‌یابد. استرس مداوم همچنین باعث سخت‌تر کردن کار قلب می‌شود و با افزایش فشار خون، احتمال حمله قلبی نیز افزایش می‌یابد. لذا، بهتر است استرس را کاهش دهید و به سلامت قلب و سیستم تنفسی خود توجه کنید.
استرس و کبد
استرس و اضطراب با بدن چه میکند؟ هنگام تجربه استرس، کبد فرد مقادیر قابل توجهی قند را به خون اضافه می کند که باعث افزایش انرژی در بدن می شود. اگر استرس برای شخص بطور مزمن تکرار شود، بدن ممکن است نتواند اضافه گلوکز را به خوبی فراهم کند و استرس مزمن می تواند باعث افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ شود. این مشکل همچنین می تواند بر روی هضم غذا تأثیر بگذارد و با افزایش اسید معده، به مشکلاتی مانند رفلاکس معده منجر شود. بنابراین، در چنین شرایطی، علاوه بر کنترل و مدیریت استرس، استفاده از رژیم غذایی مناسب برای کبد چرب نیز توصیه می شود.
استرس و گرفتگی عضلات
همانطور که قبلا اشاره شد، استرس منجر به افزایش رشد باکتری‌ها در معده شده و بر حرکت غذا در بدن تأثیر می‌گذارد. این مسئله ممکن است باعث ایجاد اسهال و یبوست شود و در طی آن مشکلاتی همچون تهوع، استفراغ و سوزش در سردل ایجاد می‌گردد. بنابراین، استرس می‌تواند سلامت روده‌های شما را تهدید کند. ماهیچه‌های شما به عنوان محافظ بدن در برابر آسیب‌های احتمالی عمل می‌کنند. در شرایط استرس، عضلات شما به ارامی قدرت خود را از دست می‌دهند و به آرامی بخ حلت اولیه خود برمی‌گردند. با ادامه یافتن وضعیت استرس، عضلات شما ضعیف می‌شوند و می‌تواند باعث سردرد، کمردرد، شانه درد و مشکلات بدنی و جسمی در شما شود.
موضوعات مرتبط: راه های مقابله با استرس
استرس و مختل کردن عملکردهای روزانه
آیا می‌دانستید که استرس و اضطراب با بدن چه میکند؟ آیا می‌دانستید که استرس می‌تواند هم مردان و هم زنان را با مشکلات جدی مواجه کند؟ وقتی به صورت مداوم با استرس روبرو هستید، احتمالاً قدرت و انگیزه خود را از دست خواهید داد. حتی استرس کوتاه مدت هم می‌تواند بر مردان تأثیر بگذارد و باعث تولید هورمون‌های مردانه بیشتری شود. با این حال، در مدت طولانی، این هورمون‌های تولید شده می توانند با اثرگذاری بر روی بدن شما را وارد چرخه فرسایشی کنند. استرس مزمن باعث کاهش تستسترون ناگهانی خواهد شد و مشکلاتی در تولید اسپرم نیز به دنبال خواهد داشت. علاوه بر این، برای مردان، استرس مزمن خطر ابتلا به عفونت را نیز افزایش می‌دهد. در زنان، استرس می‌تواند چرخه قاعدگی را مختل کند و دوره‌های قاعدگی را نامنظم، سنگین یا دردناک کند. همچنین، استرس مزمن می‌تواند علائمی را شبیه به قاعدگی به وجود آورده و مشکلاتی را در زنان ایجاد کند.
چندین شرایط ممکن است عوارض استرس بر روی سیستم ایمنی بدن را افزایش دهند، اما این محرک‌ها به فرد کمک می‌کنند تا در برابر عفونت مقاومت کند. با گذر زمان، هورمون‌های استرس سیستم ایمنی را ضعیف می‌کنند. افرادی که تحت استرس مزمن قرار می‌گیرند، در معرض ابتلا به عفونت بیشتری قرار دارند و ممکن است استرس زمان بهبودی بیماری‌ها و آسیب‌ها را طولانی‌تر کند. در دوره کرونا، افرادی که در وضعیت استرسی بودند، در معرض خطر مرگ و میر بیشتری قرار داشتند؛ زیرا سیستم ایمنی دارای ضعف بیشتری بود. مکمل های تقویت کننده سیستم ایمنی می تواند همراه با کنترل استرس به فرد کمک کنند.
در صورتی که قادر به کنترل استرس نیستید..
دانستن اینکه استرس و اضطراب با بدن چه میکند بسیار حائز اهمیت است زیرا باید در صورتی که قادر به کنترل استرس خود نیستید و نمی‌توانید از اضطراب و افسردگی ناشی از آن پیشگیری کنید، به یک متخصص مراجعه کنید. این کار روشی هوشمندانه است و برای اینکه بتوانید این کار را به درستی انجام دهید، بهتر است از کمک یک درمانگر استفاده کنید. همانطور که در این متن درباره تأثیر استرس بر بدن صحبت شده، استرس و ترس در بخش‌های گوناگون بدن تأثیراتی زیادی دارد، بنابراین پیشنهاد می‌شود که در صورت جلوگیری از عدم کنترل به موقع و دقیق برای انجام درمان صحیح و اصولی با درمانگر خود در اسرع وقت مشورت کنید. مشاوران ما در مجموعه مشاورکده می‌توانند با تشخیص دقیق استرس و ریشه آن، شما را برای رسیدن به وضعیت پایدار سلامت روانی کمک کنند.
تاثیرات اضطراب بر روی مغز و بدن چیست؟
- اضطراب می‌تواند تاثیرات زیادی بر روی مغز و عملکرد آن داشته باشد. برخی از تاثیرات اضطراب برای مغز عبارتند از:
- تغییرات در شبکه‌های عصبی: اضطراب می‌تواند شبکه‌هایی از سلول‌های عصبی در مغز را تغییر دهد که به عملکرد توجه، حافظه و یادگیری کمک می‌کنند.
- تغییرات در ناحیه‌های مغزی: انواع مختلفی از اضطراب ممکن است باعث تحریک فعالیت در ناحیه‌های مختلف مغز شوند، که ممکن است تحریک خاصیت‌هایی از جمله حساسیت، روحیه و تعادل را داشته باشد.
- افزایش استرس: اضطراب می‌تواند باعث افزایش سطح استرس در بدن شود، که ممکن است منجر به تحریک سیستم‌های عصبی و هورمونی شود که باعث تشدید علائم اضطراب شود.
- اضطراب ممکن است به طور کلی منجر به تغییرات عملکردی مغز شود و در بعضی موارد ممکن است باعث آسیب به سلول‌های عصبی شود. بنابراین مهم است که اضطراب با روش‌های مدیریت و کاهش آن مانند ورزش، تمرین رویارویی، ماساژ و روش‌های ترکیبی دیگر کاهش یابد.
استرس چگونه می‌تواند عملکرد فرد را کاهش دهد؟
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره موضوع استرس و اضطراب با بدن چه میکند باید نحوه برهم زدن عملکرد را نیز بدانید. استرس می‌تواند عملکرد فرد را به دو روش کاهش دهد:
- توجه به وظایف روزانه کاهش می‌یابد: استرس می‌تواند باعث کاهش توجه و تمرکز فرد به وظایف شود، چرا که ذهن فرد به فکر مسائل دیگری است به جای انجام کاری که در حال حاضر برایش مهم است.
- کاهش عملکرد شناختی: استرس می‌تواند باعث کاهش کارایی و انجام وظایف درست و به موقع شود، چرا که در موقعیت‌های استرس، ذهن فرد به درستی عمل نمی‌کند. همچنین، استرس ممکن است باعث ایجاد خطا و اشتباه در انجام کار شود.
بنابراین، می‌توان گفت که استرس می‌تواند به شدت عملکرد فرد را کاهش دهد. برای مقابله با استرس، تمرینات تنفسی، ورزش و یادگیری مهارت‌های مدیریت استرس می‌تواند موثر باشد. استرس به عنوان یک واکنش طبیعی بدن به تنش‌های مختلف، می‌تواند به نحوه‌ای که بدن ما کار میکند و عملکردهای مختلف آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برخی از اثرات نامطلوب دیگر استرس بر روی بدن شامل موارد زیر می‌شود:
- اختلال در سیستم ایمنی بدن: استرس ممکن است باعث کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن و موجب افزایش احتمال بروز عفونت‌های مختلف، گرفتگی‌های عمومی و بیماری‌های قلبی-عروقی شود.
- افزایش فشارخون: استرس ممکن است باعث افزایش فشارخون و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی شود.
- تخریب بافت عضلانی: استرس می‌تواند باعث تخریب بافت عضلانی شود و موجب ضعف عضلانی و ناتوانی جسمانی گردد.
- اختلال در سیستم گوارشی: استرس باعث افزایش علائم روده تحریک‌پذیر، اسهال، یبوست و درد شکمی می‌شود.
- اختلال در خواب: استرس و اضطراب با بدن چه میکند؟ استرس ممکن است باعث اختلال در الگوی خواب و موجب بی‌خوابی و افزایش خطر ابتلا به اختلالات روانی شود. استرس می‌تواند خواب را به چند روش مختل کند:
1. بیداری در شب: استرس ممکن است باعث ایجاد بیداری در ساعات شبانه‌روز شود و با ایجاد ترشح هورمون‌های استرسی موجب متوقف شدن فرایند خواب شود.
2. افزایش فعالیت ذهنی: استرس می‌تواند با ایجاد افکار ناخوشایند و بافکر کردن درباره مسائل ناراحت کننده باعث افزایش فعالیت ذهنی و باز شدن چشمان در میانه خواب شود.
3. تنگی نفس: استرس باعث محدود شدن مجرای هوایی می گردد که در نتیجه آن منجر به تنگی نفس و دشواری در تنفس می‌شود و با ایجاد این تنش در بدن باعث مختل شدن فرایند خواب می‌شود.
4. افزایش ضربان قلب: استرس باعث افزایش ضربان قلب شده و با افزایش ضربان قلب باعث تحریک بیشتر بدن می‌شود.
آیا استرس برای بدن خوب است؟
استرس برای بدن مفید هم هست، چون باعث آماده شدن بدن برای مقابله با تنش‌ها و خطرات مختلف می‌شود، اما اگر استرس به صورت مداوم در طولانی مدت ادامه پیدا کند، می‌تواند به باعث ایجاد تغییرات نامطلوب بر روی بدن شود. به همین دلیل، برای کاهش استرس، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند ورزش، تمرینات تنفسی، روش‌های آرامش بخشی مانند ماساژ، یوگا و مدیتیشن استفاده کرد.
در انتهای مقاله استرس و اضطراب با بدن چه میکند، اشاره‌ای به اثرات اضطراب با بدن شما می‌کنیم. اثرات اضطراب بر روی جسم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تنفس نامنظم: در دوره‌های اضطرابی، شخص با سرعت بیشتری تنفس میکند و هوای بیشتری را وارد ریه‌های خود میکند ولی تنفس عمیق میسر نیست
- بی خوابی: اضطراب می‌تواند باعث بی خوابی شود.
- خستگی: شخص مبتلا به اضطراب احتمالاً از خود خسته می‌شود و احساس خستگی میکند.
- سردرد: افراد مبتلا به اضطراب ممکن است سردرد شدید داشته باشند.
- ناراحتی شکمی: دچار علائم مختلفی همچون درد شکم، تهوع و استفراغ می‌شوند.
- اختلالات گوارشی: همچنین ممکن است اضطراب باعث اختلالات گوارشی شود.
- افزایش فشار خون: اضطراب می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود.
- ضعف عضلانی: شخص مبتلا به اضطراب ممکن است احساس ضعف عضلانی کرده و دچار لرزیدگی شود.
